طرحواره وابستگی و بیکفایتی یک اصطلاح روانشناختی است که تمایل افراد به احساس بیکفایتی را در بسیاری از زمینههای زندگیشان توصیف میکند. این احساس معمولاً از تجربیات آسیبزا ناشی میشود، مانند تجربیات مربوط به سوء استفاده یا بیتوجهی در دوران کودکی، که میتواند اعتماد فرد را به خود و دیگران دشوار کند.
طرحواره وابستگی/ بیکفایتی نگرش اساسی افراد دارای طرحواره کودکانه و آسیبپذیر است. بدون کمک دیگران، آنها با مشکلاتی مانند تصمیمگیری، تفکیک درست و نادرست، حل مشکلات روزمره و مدیریت مالی مواجه میشوند. به همین دلیل است که آنها احساس انفعال و درماندگی میکنند و به دنبال کسی هستند که از آنها حمایت کند و کارهایی را برای آنها انجام دهد.
در این مقاله، قصد داریم این طرحواره را موشکافانه بررسی کنیم و در پایان راهحلی را برای درمان به شما پیشنهاد دهیم. پس همراه ما باشید.
طرحواره وابستگی/ بیکفایتی چیست؟
دو عنصر اساسی طرحواره وابستگی/بی کفایتی، عدم کفایت و وابستگی است. نارسایی به بیکفایتی اطلاق می شود که فرد در مواجهه با مشکلات احساس میکند و وابستگی به معنای وابستگی به شخص یا شخصی است که در رفع این کمبود به او کمک میکند. والدین، شرکا، دوستان، رؤسا یا حتی درمانگران ممکن است احساس نیاز را در او ایجاد کنند. ایده اصلی این طرح این است که «من ناتوان هستم، بنابراین به دیگران نیاز دارم.»
اگر دچار طرحواره وابستگی هستید، احتمالاً بهخاطر اینکه مستقلتر یا مدبرتر باشید، نمیخواهید که به درمان روی بیاورید. به احتمال زیاد به دنبال یک قرص جادویی یا یک متخصص هستید که به شما بگوید چه کاری انجام دهید. این طرحواره خودش را به شکلهایی مانند: اضطراب، افسردگی، ترس از رها شدن توسط فردی که به او وابسته هستید نشان میدهد و این علائم میتواند شما را افسرده کند. هدف شما از بین بردن مشکلات ذکر شده به جای تغییر احساسات اصلی خود مانند وابستگی و ناتوانی است. بد نیست سری به تست وابستگی عاطفی آنلاین سایت بزنید.
ویژگی طرحواره وابستگی
- اگر طرحواره وابستگی در شما فعال است، ممکن است به کمک دیگران نیاز داشته باشید، هنگام انجام کارهای جدید سوالات زیادی بپرسید، به طور مکرر در مورد تصمیمات خود مشاوره بگیرید، ممکن است در سفر به تنهایی و مدیریت امور مالی خود دچار مشکل شوید. میتوانید مسئولیتهای اضافی (مانند ترفیع در محل کار) را رد کنید و از کارهای جدید اجتناب کنید و در صورت بروز مشکل به راحتی تسلیم شوید.
- تنهایی رانندگی کردن میتواند برای شما سخت باشد. چون نگران گم شدن و خرابی ماشین هستید.
- ممکن است ترس یا فوبیایی داشته باشید که با آن توان رویارویی را ندارید.
- در تصمیمگیری خود مشکل دارید.
- از تنها ماندن و شروع ماجراهای جدید به تنهایی خودداری می کنید.
- شما از کارکردهای عملی و مهارتهای زندگی روزمره بی اطلاع هستید.
- ممکن است هیچ دورهای از زندگی به تنهایی زندگی نکرده باشید.
- اگر دیگران نباشند شما نمیتوانید مهمترین تصمیمهای زندگی خود را بگیرید و به طرف پیشرفت سوق پیدا کنید.
حتی اگر ادعا کنید که میتوانید هر کاری را به تنهایی انجام دهید و به هیچکس اعتماد ندارید اما در درون شما همیشه این احساس قوی وجود دارد که این بار نیز موفق نخواهید شد.
ریشههای حمایتگری افراطی در طرحواره وابستگی
- خانواده شما ممکن است بیش از حد از شما محافظت کنند و طوری با شما رفتار کنند که گویی کوچکتر از سن واقعی خود هستید و والدین شما ممکن است تصمیماتی را که شما باید بگیرید، به جای شما گرفته باشند.
- ممکن است والدین شما مراقب تمام جزئیات زندگی شما باشند و در این صورت شما یاد نمیگیرید که از خودتان مراقبت کنید.
- ممکن است مسئولیت کمی به شما داده شده باشد یا اصلاً مسئولیتی نداشته باشید، ممکن است والدینتان تکالیف و وظایف شما را نیز انجام داده باشند.
- ممکن است اصلاً از خانواده جدا نشده باشید و احساس نکرده باشید که هویتی جدا از خانواده خود دارید.
- والدین شما بیش از حد از مهارتها و ایدههای شما در کارهای روزمره انتقاد کردهاند، ممکن است هنگام راهاندازی یک کسبوکار جدید با دادن توصیهها و دستورالعملهای بیش از حد سردرگم شوید.
- والدین شما چنان محیط امنی را برای شما فراهم کردهاند که ممکن است تا زمانی که خانه را ترک نکنید، طرد و شکست جدی را تجربه نکرده باشید.
- والدین شما ممکن است ترسهای زیادی داشته باشند و ممکن است به شما در مورد خطرات هشدار داده باشند.
ریشههای بیتوجهی در طرحواره وابستگی
- ممکن است والدین شما به درستی شما را راهنمایی نکرده باشند.
- به دلایلی ممکن است مجبور شوید به تنهایی بیشتر از سنتان تصمیم بگیرید.
- ممکن است مجبور شوید مانند یک بزرگسال در خانواده رفتار کنید، حتی اگر عمیقاً در درون خود یک کودک را احساس کنید.
- ممکن است از شما انتظار داشته باشند که کارهای بزرگتر از سن خود را انجام دهید و فراتر از سنتان بدانید.
نشانههای خطر طرحواره وابستگی در روابط عاشقانه
بر اساس این طرحواره، افراد مناسب برای طرحواره ما ممکن است برای ما جذابتر باشند، حتی اگر به زندگی ما آسیب بزنند. بر این اساس، افراد مناسب برای طرحواره خود را وارد زندگی خود میکنیم یا در رابطه خود به دنبال طرحواره خود هستیم به جای رفتار میکنیم.
در طرحواره وابستگی اغلب افراد قوی، محافظ و مسلط را انتخاب میکنیم که میتوانند بهعنوان همسر یا دوست از ما مراقبت کنند. این روابط ایجاد شده باعث تداوم طرحواره میشود. از آنجا که شخص مجبور نیست تصمیم بگیرد و تجارت کند، هرگز نمیتواند از ظرفیتهای خودش آگاه شود.
افرادی که طرحوارههای وابستگی دارند تمایل دارند همسران مدبرتری انتخاب کنند. آنها دوست دارند همسرشان در هر محیطی با آنها باشد. این وضعیت ممکن است پس از مدتی باعث احساس خشم در آنها شود.
- شریک زندگی شما ممکن است هرگز ترسیده، ناامن و آسیبپذیر نباشد.
- شما به عقاید همسرتان بیشتر از عقاید خود اعتماد دارید. او بیشترین تصمیم را میگیرد.
- با وجود همسرتان شخصیت و تواناییهای خود را نادیده میگیرید.
- شریک زندگی شما برای همه چیز هزینه میکند و مسائل مالی را مدیریت میکند.
- وقتی کار جدیدی را شروع میکنید، حتی اگر دانش و تجربهای در مورد آن داشته باشید، همیشه نظر همسر خود را جویا میشوید.
درمان طرحواره وابستگی
- وظایف، موقعیتها، مسئولیتها و تصمیمهایی که برای آنها به افراد دیگر وابسته هستید را فهرست کنید.
- چالشها، تغییرات یا فوبیاهایی را که به دلیل ترس از آنها اجتناب کردهاید را فهرست کنید.
- به طور سیستمی خود را مجبور کنید تا بدون درخواست کمک به انجام وظایف و تصمیمات روزمره بپردازید. چالشها را بپذیرید یا تغییراتی را ایجاد کنید که از آنها اجتناب کردهاید. ابتدا با کارهای آسان شروع کنید.
- این ذهنیت را نادیده بگیرید که برای عملکرد به کمک دائمی دیگران نیاز دارید.
- با حل مسئله و تصمیمگیری به تنهایی، استقلالتان را افزایش دهید. برای موفقیتهای خود ارزش قائل شوید و اگر در کاری شکست خوردید دست از کار نکشید.
- با فهرست کردن اینکه چگونه این طرحواره میتواند بر زندگی شما تأثیر منفی بگذارد، این دیدگاه را به چالش بکشید.
- بپذیرید که وابستگی بیش از حد به دیگران هزینه دارد. راه هایی را برای مقابله با آن فهرست کنید.
- آرام سازی، مدیتیشن، یا سایر تکنیکهای کاهش اضطراب را در مواقع استرسی که با تلاش برای استقلال همراه است، بیاموزید.
- با اعضای خانواده که رفتارهای وابسته شما را تشویق میکنند، مقابله کنید. همچنین اگر شریک یا رئیستان از کمک کافی به شما امتناع کرد، از شکایت خودداری کنید.
- فهرستی از رفتارهایی که به تدریج منجر به استقلال بیشتر میشود تهیه کنید. در حین انجام تکنیکهای تمدد اعصاب، لیست را کامل کنید.
- از طریق تکنیک حساسیتزدایی از طریق حرکت چشم و پردازش مجدد یا EMDR برای پردازش مجدد تجربیات منفی در زمانی که والدین بیش از حد محافظ بودند استفاده کنید. همچنین، از EMDR برای مقابله با شکستهای امروزی که منجر به استقلال میشود، استفاده کنید.
در پایان…
اگر این طرحواره در شما شکل گرفته است و یا پس از خواندن این پست متوجه آن شدید، توصیه می کنیم حتما دوره رایگان عزت نفس ما را ببینید.
ریشه بسیاری از این تله ها و طرحواره های روانشناختی در کمبود عزت نفس می باشد که ما در آکادمی زندگی، تقویت عزت نفس را رسالت اصلی خود می دانیم.
در آخر هم پیشنهاد می شود مقاله رهایی از وابستگی عاطفی را نیز مطالعه بفرمایید
Responses
سلام
گفتین چهارشنبه ۱۲ ظهر . تخفیف وابستگی و توی سایت میذارید . اصن همچین چیزی نیس
درود بر شما. تخفیف های اینستاگرام توسط خود پیج آکادمی زندگی اعمال میشه. باید از اینستاگرام پیگیری بفرمایید. اگر موفق نشدید باتون تماس گرفته میشه حتما. سپاس از پیگیریتون